Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, από πολύ νωρίς έδειξαν τις προθέσεις τους σε σχέση με την ενεργειακή πολιτική που σκόπευαν να εφαρμόσουν στην χώρα μας.

Αυτή η πολιτική τους είναι ευθυγραμμισμένη, όπως και σε πολλά άλλα ζητήματα, με τις επιταγές και εντολές των κέντρων της παγκοσμιοποίησης, όπως αυτή εκφράζεται στις αποφάσεις (“κατευθυντήριες οδηγίες” το λένε, επί το ηπιότερον), του Παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ του Davos και του μανιφέστου του, που δεν είναι άλλο από το βιβλίο του ιδρυτή του Παγκόσμιου οικονομικού φόρουμ, Klaus Schwab, το γνωστό “Great reset” (Η μεγάλη επανεκκίνηση).

Το βιβλίο αυτό, αν το διαβάσει κάποιος αδαής σχετικά με τα σενάρια που εξυφαίνονται στα σκοτεινά κέντρα αποφάσεων της Νέας Τάξης Πραγμάτων (ΝΤΠ επί το συντομότερον), θα νομίσει ότι είναι “προφητικό”. Όμως γίνεται “προφητικό”, αφού όλοι οι “ηγέτες” της Ε.Ε. που ακολουθούν τις Νεοταξίτικες πολιτικές, το εφαρμόζουν κατά γράμμα και το έχουν πάνω στο γραφείο τους!!

Η κυβέρνηση της ΝΔ, θέλοντας να είναι η πλέον πρόθυμη στις επιταγές της ΝΤΠ και του “Great Reset”, αλλά και να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα ολίγων αλληλλοδιαπλεκόμενων “φίλων” της, ιδιωτικοποίησε με διαδικασίες “fast track” (επιτάχυνσης), την δυνατότητα παραγωγής και παροχής ενέργειας στους γνωστούς ομίλους των φιλικών της προσώπων, όπως οι όμιλοι Λάτση - ELPE, (ELPEDISON) – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ Α.Ε. (ΗΡΩΝ - HERON) - MYTILINEOS Α.Ε. (Protergia) - Η ΚΟΡΙΝΘΟΣ POWER Α.Ε. με βασικούς της μετόχους την PROTERGIA (65%) και τη MOTOR OIL (35%) (Βαρδινογιάννης).

Για να μπορέσουν όμως οι εταιρείες αυτές να είναι ανταγωνιστικές σε σχέση με τον δημόσιο παραγωγό και πάροχο ηλεκτρικής ενέργειας, την ΔΕΗ, θα έπρεπε η δήθεν “ελεύθερη” αγορά να “ρυθμιστεί” κατάλληλα. Και οι "ρυθμίσεις" που έγιναν, στα πλαίσια της κυβερνητικής ενεργειακής πολιτικής, ήταν να δοθεί τεράστια έμφαση στον ρόλο των Ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), με ταυτόχρονη υπερβολική έμφαση στο κόστος για ρήτρες (penalties) εξαιτίας των εκπομπών αέριων ρύπων που υποτίθεται ότι δημιουργούν την κλιματική αλλαγή. Οι γαιάνθρακες «δαιμονοποιούνται» κατά τρόπο τουλάχιστον ύποπτο, και φορτώνονται αυθαίρετα με φορολογία εκπομπών CO2. 

Όμως υπήρχε και το εμπόδιο του φθηνού λιγνίτη που εξορύσσει και χρησιμοποιεί σαν πρώτη ύλη η ΔΕΗ  στους ΑΗΣ (Ατμοηλεκτρικούς Σταθμούς) της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου (Μεγαλόπολη). Το κόστος χρήσης Φ.Α. (Φυσικού Αερίου) είναι σημαντικά υψηλότερο ανά μονάδα παραγωγής ενέργειας (Mwh) από το αντίστοιχο της χρήσης του λιγνίτη. Έπρεπε λοιπόν να μειωθεί σημαντικά η χρήση του ελληνικού λιγνίτη και να αρχίσει η χρήση φυσικού αερίου και από την ΔΕΗ με στόχο τον μηδενισμό της χρήσης των λιγνιτών. Μόνο έτσι θα μπορούσαν οι κυβερνητικοί φίλοι να μπουν στο παιχνίδι της ενέργειας. Η "Μεγάλη επανεκκίνηση" έδωσε το σύνθημα και πολύ γρήγορα άρχισε η απολιγνιτοποίηση της παραγωγής της ΔΕΗ. Ο πρωθυπουργός μάλιστα της Ελληνικής Δημοκρατίας κ.Κυριάκος Μητσοτάκης, εδώ και δύο χρόνια, πέρα από κάθε έννοια λογικής, προπαγανδίζει ανερυθρίαστα την “απεξάρτηση από τον λιγνίτη” (“απεξάρτηση” από εγχώριο καύσιμο;;;) ως δήθεν μονόδρομο. Αντ’ αυτού ευαγγελίζεται αφελώς (;) τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, και το εισαγόμενο Φυσικό Αέριο, χωρίς να δείχνει να αντιλαμβάνεται τις πραγματικές διαστάσεις, αλλά και τις ολέθριες συνέπειες αυτής της επιλογής.

Κανένας όμως είτε πρωθυπουργός, είτε υπουργός ενέργειας, είτε γενικός γραμματέας του υπουργείου είτε κυβερνητικός υπάλληλος ή σύμβουλος δεν μας είπαν, ότι και το φυσικό αέριο, όπως όλοι οι υδρογονάνθρακες, όταν καίγεται παράγει διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και νερό (Η2Ο) στο μεγαλύτερο ποσοστό των προϊόντων της καύσης του. Άρα η χρήση του Φ.Α. δεν μας απαλλάσσει από την υποτιθέμενη μόλυνση της ατμόσφαιρας από το CO2.

Οι διαφορές της καύσης του λιγνίτη και του φυσικού αερίου είναι κατά βάση δύο: α) Η παραγωγή τέφρας στα προϊόντα της καύσης του λιγνίτη και λοιπών αερίων ρύπων, με κυριότερο το διοξείδιο του Θείου (SO2) και β) Η υψηλότερη θερμογόνος δύναμη του Φ.Α. ανά μονάδα μάζας, σε συνδυασμό με τον κατά κανόνα υψηλότερο βαθμό απόδοσης των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με Φ.Α. Όμως και το πρόβλημα της τέφρας και του SO2 στα προϊόντα καύσης του λιγνίτη έχει ξεπεραστεί στους νέας τεχνολογίας ΑΗΣ (Μελίτη και Πτολεμαΐδα-5) με τα πολύ αποτελεσματικά ηλεκτροστατικά φίλτρα, σε συνδυασμό με την λειτουργία σταδίου αποθείωσης, μηδενίζοντας πρακτικά το επίπεδο αυτών των ρύπων.

Παράλληλα με τα ανωτέρω, η κυβέρνηση φρόντισε, χρησιμοποιώντας νόμο του ΣΥΡΙΖΑ, να δημιουργήσει χρηματιστήριο ενεργειακών προϊόντων, έτσι ώστε η τιμή μονάδος της ηλεκτρικής ενέργειας να μην εξαρτάται πλέον από το πραγματικό κόστος παραγωγής, αλλά από τα κερδοσκοπικά παιχνίδια των "ημετέρων φίλων". Με αφετηρία το γεγονός αυτό και την δυνατότητα που δόθηκε στις ιδιωτικές εταιρείες παραγωγής να χρησιμοποιούν την "ρήτρα αναπροσαρμογής καυσίμων", ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμου ανατιμήσεων, που όμοιό του ποτέ στο παρελθόν δεν γνώρισε Ελλάδα. Η συνέχεια είναι πλέον γνωστή. Ήρθε ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας, και ο αγώνας δρόμου τιμών, λόγω των κερδοσκοπικών παιχνιδιών, απογειώθηκε σε τέτοιο βαθμό, ώστε η κυβέρνηση αναγκάστηκε να προχωρήσει σε λύσεις ημίμετρων για να φρενάρει λίγο την κατάσταση που είχε ξεφύγει.

Όμως κάποια πράγματα δεν κρύβονται. Η ευαγγελιζόμενη “απεξάρτηση από τον λιγνίτη”, μόνο δεινά έφερε. Πέρα από την τεράστια αύξηση των λογαριασμών ενέργειας των νοικοκυριών, επηρέασε ακόμα περισσότερο και το ενεργειακό κόστος της βιομηχανικής παραγωγής με αποτέλεσμα αυτό να μετακυλιστεί σε όλα τα προϊόντα και να επίκειται γενικευμένη επισιτιστική κρίση.

Και ενώ όλες οι χώρες της Ε.Ε, αυτές που παραδοσιακά βάσιζαν το ενεργειακό τους μίγμα στους γαιάνθρακες, επανέρχονται σε αυτούς τάχιστα, αγνοώντας τα κεντρικά “πράσινα” φιρμάνια των Βρυξελλών, η Ελλάδα δείχνει να μην έχει καταλάβει καν το πρόβλημα. Μόλις πολύ πρόσφατα, και καθαρά για λόγους πρόχειρης αντιμετώπισης του πολιτικού κόστους, κάτι άρχισε να συζητιέται για επαναλειτουργία κάποιων λιγνιτικών μονάδων. Όσοι όμως γνωρίζουμε τα της λιγνιτικής παραγωγής (και στην Δυτική Μακεδονία είμαστε πολλοί), αντιλαμβανόμαστε ότι απαιτείται πολύς χρόνος για την επαναλειτουργία, αν ποτέ μπορέσει να πραγματοποιηθεί . Και αυτό γιατί οι ΑΗΣ και κυρίως τα Ορυχεία δεν είναι μίξερ κουζίνας που πατάς ένα κουμπάκι και ξεκινούν.

Επίσης είναι εξαιρετικά αμφίβολο, στα πλαίσια του υφιστάμενου παρανοϊκού “χρηματιστηρίου ενέργειας”, εάν και αυτή ακόμα η (επίσης αμφίβολη) επαναλειτουργία των λιγνιτικών μονάδων καταφέρει να μειώσει το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας για τους καταναλωτές.

“Παράπλευρη απώλεια”, πλην όμως πολύ πραγματική και τραγική, στον βρώμικο ενεργειακό χορό της αισχροκέρδειας, υφίστανται οι κοινωνίες της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης Αρκαδίας, οι οποίες επί δεκαετίες είχαν ως κύρια πηγή πλούτου την ηλεκτροπαραγωγή από τους γαιάνθρακες. Ήδη η Δυτική Μακεδονία υπέστη κατά την τελευταία δεκαετία 10% απώλεια επί του πληθυσμού της (σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ), ενώ τα Γρεβενά και η Φλώρινα, έχουν χάσει περίπου το 1/8 των ανθρώπων τους! Οι κυβερνητικές αόριστες εξαγγελίες για “επενδύσεις”, “δίκαιη μετάβαση” και “θέσεις εργασίας” μόνο πικρό γέλωτα προκαλούν.

Έτσι, το παιχνίδι της ενέργειας, και η κρίση που αυτό προκάλεσε, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται κρυμμένο στην αγωνία μιας ολόκληρης κοινωνίας για επιβίωση και ευημερία, ενώ η προϊούσα δημογραφική κατάρρευση σταδιακά γίνεται όλο και πιο αισθητή.

Οι θέσεις της ΝΙΚΗΣ για την αντιμετώπιση του προβλήματος έχουν ως ακολούθως:

1. Η περιοχή της Φλώρινας δεν αντέχει την απώλεια άλλων θέσεων εργασίας. Πρέπει να ληφθεί άμεση και ουσιαστική μέριμνα για την αποκατάσταση των εργαζομένων.

2. Όσο υπάρχουν,οπουδήποτε, λιγνιτικά αποθέματα,μπορούμε και πρέπει να τα εκμεταλλευτούμε προς όφελος της Ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας.

3. Κατά τη χρονική διάρκεια εκμετάλλευσης των λιγνιτικών αποθεμάτων, πρέπει να δρομολογηθεί μια ομαλή και σοφή αλλαγή του ενεργειακού μίγματος στην χώρα, καθώς μάλιστα και η τεχνολογία παραγωγής ενέργειας εξελίσσεται. Στόχος είναι να δομηθεί μια σοβαρή εθνική στρατηγική ενέργειας, με γνώμονα την αυτάρκεια, την αφθονία, και το χαμηλό κόστος της. Είναι θέμα εθνικής επιβίωσης.

4. Το αμαρτωλό “χρηματιστήριο ενέργειας” πρέπει να καταργηθεί άμεσα. Η ενέργεια είναι στρατηγικό κοινωνικό αγαθό, και όχι παιχνίδι σε καζίνο, ούτε αντικείμενο αισχροκέρδειας. Πρέπει να είμαστε πολύ αυστηροί και σοβαροί σε αυτό. Η τιμολόγηση πρέπει να γίνεται κατόπιν σοβαρής μελέτης, με τον βέλτιστο για την κοινωνία τρόπο.

5. Χρήση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) κατά το δυνατό περισσότερο, κατά τρόπο όμως οικονομοτεχνικά ορθολογικό, πέρα από λογικές αισχροκέρδειας, και φυσικά με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και στην χρήση της γης, και οπωσδήποτε με σαφές χωροταξικό σχέδιο.

6. Αυστηρός κεντρικός κρατικός έλεγχος της ηλεκτροπαραγωγής, ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς των μέσων ηλεκτροπαραγωγής. Ενθάρρυνση της διανεμημένης παραγωγής από ΑΠΕ και διευκόλυνση των μικρών οικιακών παραγωγών, με έμφαση στην ηλιακή ενέργεια. Αξιοποίηση των τεραστίου μεγέθους κοιτασμάτων υδρογονανθράκων  τους οποίους διαθέτει η χώρα από το Ιόνιο και την Ήπειρο, μέχρι το Αιγαίο και την ΑΟΖ της Ανατολικής Μεσογείου.

7. Η Δυτική Μακεδονία πρέπει να στηριχθεί πάση θυσία, προς αναπλήρωση της σταδιακής απώλειας της ηλεκτροπαραγωγής, προκειμένου να μην καταρρεύσει δημογραφικά. Υπάρχουν τρόποι πρακτικοί, αρκεί να υπάρχει και θέληση. Υπάρχουν πολλά περιθώρια μεταφοράς αλλά και ίδρυσης νέων οικονομικών δραστηριοτήτων στην περιοχή. Οι παππούδες μας μετανάστευσαν στις ΗΠΑ και στον Καναδά, οι γονείς μας στην Γερμανία και την Αυστραλία, αλλά και τα παιδιά μας φεύγουν για να έχουν μία αξιοπρεπέστερη διαβίωση. Δεν πρέπει να συνεχιστεί η κατάσταση αυτή. Χρειαζόμαστε μια καλύτερη ζωή στα δικά μας χώματα.

Συντάκτες: 

- ΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, Μηχανολόγος - Ηλεκτρολόγος Μηχανικός (συντονιστής της θεματικής ομάδος Πρωτογενούς τομέα - Ενέργειας - Περιβάλλοντος)

- ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΑΤΖΗΣ, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός (μέλος της θεματικής ομάδος Πρωτογενούς τομέα - Ενέργειας - Περιβάλλοντος)

- ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΛΛΙΝΤΕΡΗΣ, Φυσικός (Υπεύθυνος ομάδος Ενέργειας)